|
 |
|
เรือพระราชพิธี |
(The Royal Barges of Thailand) |
|
จาก ปฏิทินพุทธศักราชปี 2547 |
|
The Post Publishing Public Company Limited |
|
กระบวนพยุหยาตราชลมารค หมายถึงริ้วขบวนเรือที่จัดขึ้นในการที่พระเจ้าอยู่หัว |
ในสมัยโบราณเสด็จพระราชดำเนินไปในการต่างๆ ทั้งเป็นการส่วนพระองค์และ |
การพระราชพิธี การจัดริ้วกระบวนเรือพระราชพิธีนับเป็นประเพณีคู่ชาติไทยที่สืบ |
ทอดมายาวนานนับแต่ครั้งกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี ความงดงามของเรือพระราช |
พิธีและกระบวนพยุหยาตราชลมารคของไทยเป็นที่เลื่องลือเล่าขานประดุจตำนาน |
ถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าสำหรับชาติไทย และสำหรับโลกในยุคปัจจุบัน |
|
ล่วงถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา กระบวนเรือพระราชพิธี มักเป็นกระบวนพยุหยาตรา |
ชลมารคในการบำเพ็ญพระราชกุศลกรานกฐิน หรือถวายผ้าพระกฐินในช่วงปลาย |
ฤดูฝน และการเสด็จไปนมัสการพระพุทธบาทที่สระบุรีเป็นสำคัญ กระบวนเรือ |
พยุหยาตราชลมารคประกอบด้วยเรือพระราชพิธีชนิดต่างๆ หลากหลายขนาดและ |
รูปทรง ซึ่งเรือแต่ละลำมักจะมีชื่อเฉพาะตามรูปทรงที่ปรากฏ ที่โดดเด่นที่สุดใน |
กระบวนหมู่เรือ คือ เรือรูปสัตว์ ที่ตกแต่งด้วยโขนเรือสลักเสลาเป็นรูปสัตว์ หรือ |
อสูรจากตำนานต่างๆ ซึ่งไทยได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมเขมรและอินเดียโบราณ |
โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ |
|
ความงดงามของกระบวนเรือในแต่ละยุค สะท้อนถึงความเจริญมั่งคั่งของราชธานี |
กระบวนพยุหยาตราชลมารคในสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จัดได้ว่าเป็นริ้วกระ |
บวนที่ใหญ่และงดงามที่สุด แสดงถึงความมั่งคั่งโอ่อ่าของราชสำนักไทยในยุคนั้น |
ได้เป็นอย่างดี การเสด็จพระราชดำเนินโดยกระบวนพยุหยาตราชลมารคมีมาโดย |
ตลอดจนถึงปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา แต่ขนาดและความยิ่งใหญ่ของกระบวนเรือ |
ไม่อาจเทียบได้กับที่เคยเป็นมาในยุคต้น |
|
เมื่อเข้าสู่ยุคสมัยแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก |
พระผู้ทรงสถาปนากรุงเทพฯ ขึ้นเป็นราชธานีใหม่ของชาติไทย และผู้ทรงเป็น |
ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี เมื่อเสด็จขึ้นครองราชสมบัติในปี พ.ศ. 2325 ทรง |
ตั้งปณิธานที่จะฟื้นฟูขนบประเพณีตลอดจนศิลปกรรมและงานช่างฝีมือต่างๆ ของ |
ชาติ ที่ได้เสื่อมถอยและสูญหายไปมากตั้งแต่ครั้งเสียกรุงฯ ให้กลับคืนดีดังเดิม |
ด้วยเหตุนี้ เรือพระราชพิธีจึงได้รับการบูรณะหรือสร้างใหม่ เพื่อทดแทนของเก่า |
และเพิ่มเติมขึ้นจากเดิมอีกหลายลำ นับแต่นั้นมาจึงมีการสร้างเรือพระที่นั่งเพื่อ |
เฉลิมพระเกียรติยศแด่พระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีรัชกาลต่อๆ มา เกือบทุก |
พระองค์ เรือพระที่นั่งสุพรรณหงส์ ลำดั้งเดิมสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1 เรือพระ |
ที่นั่งมงคลสุบรรณ สร้างในสมัยรัชกาลที่ 3 ต่อมาสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเรืออนันตนาคราช ทั้งทรงให้มีการบูรณะและสร้าง |
เรือใหม่ขึ้นอีกหลายลำ ซึ่งยังคงตกทอดมาจนถึงทุกวันนี้ |
|
เรือพระที่นั่งนารายญ์ทรงสุบรรณ รัชกาลที่ 9 เป็นเรือพระที่นั่งลำล่าสุดของไทย |
สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ |
เนื่องในวโรกาสเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ ครบ 50 ปี เรือลำเดิมสร้างขึ้นในรัชกาล |
ที่ 3 (พ.ศ. 2367 - พ.ศ. 2400) เรือนารายณ์ทรงสุบรรณลำใหม่นี้สร้างสำเร็จ |
และประกอบพิธีน้อมเกล้าฯ ถวายเป็นเรือพระที่นั่งประจำรัชกาลที่ 9 เมื่อ วันที่ |
9 พฤษภาคม พ.ศ. 2539 |
|